Utrata małżonka to jedno z najtrudniejszych doświadczeń życiowych, które oprócz bólu emocjonalnego często niesie ze sobą poważne problemy finansowe. W odpowiedzi na potrzeby społeczne, pojawiają się nowe rozwiązania mające na celu wsparcie wdów i wdowców. Jednym z nich jest projektowana renta wdowia. Choć przepisy wciąż są na etapie legislacyjnym, już teraz budzą ogromne zainteresowanie. Jakie są założenia tego świadczenia i jak może wyglądać wzór wniosku o rentę wdowią?
Czym jest nowa renta wdowia?
Renta wdowia to projektowane świadczenie, które ma na celu poprawę sytuacji materialnej osób owdowiałych. Obecnie, po śmierci małżonka, wdowa lub wdowiec może zachować swoją emeryturę (lub rentę) albo z niej zrezygnować i wybrać rentę rodzinną po zmarłym, która wynosi 85% jego świadczenia. Nigdy nie można pobierać obu świadczeń jednocześnie w pełnej wysokości.
Nowe przepisy mają to zmienić. Zgodnie z projektowanymi zasadami, osoba owdowiała będzie mogła:
- Zachować swoje świadczenie (emeryturę lub rentę) i dodatkowo otrzymać 50% renty rodzinnej po zmarłym małżonku.
- Wybrać rentę rodzinną po zmarłym małżonku i dodatkowo otrzymać 50% swojego świadczenia.
Ważne: Przewiduje się, że łączna kwota tak połączonych świadczeń nie będzie mogła przekroczyć określonego limitu, na przykład trzykrotności przeciętnej emerytury.
Celem tej zmiany jest zapewnienie godniejszych warunków życia, zwłaszcza osobom, które przez lata prowadziły jednoosobowe gospodarstwo domowe i po śmierci partnera zostają z jednym, często niskim świadczeniem.
Wzór wniosku o rentę wdowią – czy jest już dostępny?
Ponieważ przepisy dotyczące renty wdowiej są wciąż w fazie projektu i nie weszły jeszcze w życie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) nie udostępnił jeszcze oficjalnego wzoru wniosku.
Jednakże, bazując na dotychczasowych procedurach ZUS, można przewidzieć, jakie informacje będą wymagane i jak taki dokument może wyglądać. Najprawdopodobniej nie będzie to zupełnie nowy, skomplikowany formularz. Możliwe są dwa scenariusze:
- Aktualizacja istniejącego formularza: ZUS może zaktualizować obecny wniosek o rentę rodzinną (druk ERR) lub wniosek o emeryturę (druk EMP), dodając w nim sekcję pozwalającą na wybór wariantu renty wdowiej.
- Stworzenie prostego oświadczenia: Drugą opcją jest wprowadzenie prostego oświadczenia woli, które będzie dołączane do standardowego wniosku o rentę rodzinną, gdzie beneficjent wskaże preferowany model rozliczenia.
Co robić, zanim pojawi się oficjalny wzór?
Na tym etapie nie ma potrzeby składania żadnych wniosków „na zapas”. ZUS nie będzie ich rozpatrywał, dopóki ustawa nie wejdzie w życie. Najlepszym krokiem jest śledzenie oficjalnych komunikatów na stronie ZUS i Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Kiedy przepisy zostaną uchwalone, z pewnością ruszy kampania informacyjna, a odpowiednie formularze pojawią się we wszystkich placówkach ZUS oraz na platformie PUE ZUS.
Jakie dokumenty będą potrzebne do renty wdowiej?
Niezależnie od ostatecznego kształtu formularza, lista wymaganych dokumentów prawdopodobnie będzie zbliżona do tej, która obowiązuje przy ubieganiu się o standardową rentę rodzinną. Przygotuj się na konieczność zebrania następujących załączników:
- Dokument potwierdzający datę urodzenia i zgonu małżonka: Najczęściej jest to odpis skrócony aktu zgonu.
- Odpis skrócony aktu małżeństwa: Dokument potwierdzający istnienie związku małżeńskiego.
- Dokumenty potwierdzające okresy pracy i wysokość wynagrodzenia zmarłego: Świadectwa pracy, zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druk ZUS Rp-7). Są one kluczowe do obliczenia wysokości świadczenia zmarłego.
- Dokumenty dotyczące Twojego świadczenia: Jeśli pobierasz już emeryturę lub rentę, ZUS będzie miał te dane w systemie. Jeśli dopiero będziesz się o nie ubiegać, konieczne będzie złożenie kompletu dokumentów dotyczących Twojej kariery zawodowej.
- Dowód osobisty lub inny dokument tożsamości.
| Dokument | Gdzie go uzyskać? |
|---|---|
| Odpis aktu zgonu/małżeństwa | Urząd Stanu Cywilnego (USC) |
| Świadectwa pracy zmarłego | Ostatni pracodawca, archiwa |
| Zaświadczenie ZUS Rp-7 | Pracodawca lub jego następca prawny |
Kiedy spodziewać się wprowadzenia nowych przepisów?
Proces legislacyjny bywa długotrwały. Projekt ustawy musi przejść przez Sejm, Senat, a na końcu uzyskać podpis Prezydenta. Choć temat jest szeroko dyskutowany i cieszy się poparciem społecznym, trudno jest podać wiążącą datę wejścia w życie nowych przepisów. Warto regularnie sprawdzać postępy prac parlamentarnych.
Gdy ustawa zostanie opublikowana w Dzienniku Ustaw, ZUS będzie miał określony czas na dostosowanie swoich systemów informatycznych i przygotowanie procedur. Wtedy też oficjalnie pojawią się wzory wniosków i szczegółowe wytyczne dla świadczeniobiorców. Cierpliwość i monitorowanie wiarygodnych źródeł informacji to obecnie najlepsza strategia dla wszystkich zainteresowanych nową rentą wdowią.
